Wat is Uncanny Valley?
In het Nederlands noem je het de ‘Griezelvallei’. Ik vond dit teveel op een Paul van Loon boek lijken dus ik houd het bij Uncanny Valley.
Bron: Masahiro Mori
Uncanny Valley is een gevoel dat bij veel mensen opkomt als ze kijken naar realistische robots of figuren die op mensen lijken.
Het houdt in dat hoe meer iets op een mens gaat lijken, hoe vreemder wij als mensen het vinden.
De term komt van de grafiek die erbij hoort.
Het komt er dus op neer dat hoe menselijker iets wordt hoe ongemakkelijker wij ons erbij voelen.
Waar ligt de grens?
Het is niet zeker waar de grens precies ligt. Wel is het duidelijk dat het het meest voorkomt wanneer iets niet in de categorie robots past, maar ook niet in de categorie mens. Kijk bijvoorbeeld naar mannequins. Een gezicht trekt altijd onze aandacht, we zien ze overal. In de wolken, in de boomstammen en soms zelfs in ons eten. Mannequins in kledingwinkels hebben vaak geen gezicht. Dit is om rekening te houden met de uncanny valley. Je kleding verkoopt immers niet zo goed als mensen zich ongemakkelijk voelen door je paspoppen.
Het dal bevind zich hier vaak op het moment dat de paspop realistische ogen krijgt.
Als de ogen te realistisch worden dan worden de poppen te confronterend en ongemakkelijk. Daarom zie je vaak dat de ogen bedekt zijn, niet ingekleurd zijn of dat ze overdreven nep zijn op een paspop!
Een ander voorbeeld is wanneer het lijkt dat iets wat bijna menselijk is beschikt over hersenen zoals wij.
Bron: Boston Dynamics
Deze is wat lastiger uit te leggen. Wat ik hier mee bedoel is dat we robots eng vinden als we het gevoel krijgen dat ze dingen kunnen voelen, begrijpen en ervaren. Als ze inspelen op onze emoties met hun zelf gemaakte emoties/reacties.
Zie bijvoorbeeld de gif hiernaast. De robots zijn gemaakt om een stootje te kunnen incasseren. Maar toch wordt ik er ongemakkelijk van als ik dit zie. Hier is het niet zozeer menselijk gedrag wat we zien, maar het lijkt op een hond die een trap krijgt.
Nou is dat op zich al een naar idee, maar het gaat hier om de robot die zichzelf herstelt zoals een dier dat zou doen. Dat is wat het ongemakkelijke gevoel geeft.
Niet zozeer hoe het eruit ziet, maar wat het doet en hoe het reageert.
Ik ben benieuwd waar we in de toekomst naar toe gaan en wat we kunnen doen om de uncanny valley te tackelen.
Als dit probleem goed wordt aangepakt dan kunnen we in de toekomst gave dingen verwachten als ultra-realistische games, robots als nannies/verzorgers en nog veel meer!